Hb fraksiyalaşdırma

Hemoqlobinopatiyaların Skrininq testləri içində ən təkmili hesab olunur və bu məqsədlə əsasən HbA2 və HbF miqdari təyini aparılır. Lakin ixtisaslaşmış laboratoriyalarda digər Hb fraksiyaları da araşdırlır. Normal insanlarda aşağıdakı Hb fraksiyalarına rast gəlinir:

• Hb A (α2β2) – 94-98%
• Hb F (α2γ2) - <2% β-talassemiya daşıyıcılarında >2%
• Hb A2 (α2δ2) – 1.5-3.5% β- talassemiya daşıyıcılarında 4-9%, xəstələrdə 80-100%

Fraksiyalaşdırma təkcə talassemiyanın yox, həmçinin digər hemoqlobinopatiyaların diaqnozuna, patoloji Hb-lərin müəyyənləşdirilməsinə imkan verir. Aşağıdakı üsullarla fraksiyalaşdırma aparıla bilər:

• Mikrokolon
• Elektroforez
• HPLC
• İzoelektrik fokuslama

 Mikrokolon xromotoqrafiya üsulu
HbA2 miqdari təyinində güvənilən yöntəmlərdəndir. Lakin prosedurun uzun müddətli və qəliz olmasına görə HPLC-dən geri qalır, buna görə də hal-hazırda diaqnostik laboratoriyalarda istifadəsinə az rast gəlinir.

 Elektroforez
Hb fraksiyalaşdırılması elektroforezin qələvi və turş növləri ilə aparıla bilər:

• Alkali (qələvi) Elektroforez (pH 8,2-8,6) fraksiyalaşdırmada ilkin mərhələdir, hemoqlobinopatiyaların skrininqi üçün istifadə olunur. Aqaroza və ya seluloza-asetat gelində aparılır və
  ◦ HbA
  ◦ HbF
  ◦ HbS/G/D,
  ◦ HbC/E/O-Arab
  ◦ HbH
  fraksiyalarının identifikasiyasına imkan verir. Yuxarıda göstərilən fraksiyalar elektroforez nəticəsində eyni zolaqda toplanır. Patoloji Hb zolaqları pozitiv olarsa, məhz hansı fraksiyanın olduğunu müəyyənləşdirmək lazımdır. HbH və Hb Barts üçün isə həssaslığı aşağıdır.

•  Asid (turş) Elektroforez (pH 6,0-6,2) HbS-i HbG və HbD-dən, HbC-ni HbO və HbE-dən ayırmağa imkan verir. Buna görə də, qələvi elektroforezdə patoloji Hb zolaqları: HbS/G/D və ya HbC/E/O-Arab pozitiv olarsa, bu fraksiyaların differensiasiyası asid elektroforez üsulu ilə aparılır.

  HPLC High Performance Liquid Chromatography
Hal-hazırda diaqnostik laboratoriyalarda fraksiyalaşdırmanın ən geniş yayılmış metodudur. Əsasən HbA, HbA2 və HbF müayinəsi aparılsa da, digər variant Hb-lərin də təyininə imkan verir. Digər metodlardan bahalı olmasına baxmayaraq, daha qısa müddətdə və konkret nəticə verməyinə görə üstündür. Spesifikliyi 100%-dir. Hal hazırda HPLC texnikası ilə işləyən BioRad Variant (β thal short program), BioRad D10, Primus Variant System 99, Kontron Instruments Haemoglobin System PV, Glycomat , Shimadzu Industry Standard HPLC, Protech Scientific Ltd, HaemaChrom kimi cihazlar var və Biorad bunlar arasında qabaqcıl istehsalçılardandır.

Osmotik rezistentlik - NESTROFT TEST

(Nestroft-Naked Eye Single Tube Red Cell Osmotic Fragility Test)

Talassemiya testləri arasında ən ucuzu olan Nestroft ÜST tərəfindən məsləhət görülən ilkin etap skrininq testidir. Tube-lərə (sınaq şüşəsi) qan və 0,36% NaCl məhlulu əlavə olunur. Otaq temperaturunda bir müddət saxlanıldıqdan sonra tube-ün arxasındakı xətt görünürsə neqativ (şəkildə 4,5,9,10), görünmürsə pozitiv (1-3, 6-8) kimi qəbul olunur. NaCl/Distillə suyu nisbəti hesablanır, <80% nəticələr pozitiv hesab olunur. Əsasən tibbi təchizatı zəif olan ərazilərdə istifadə olunur, daşıyıcılığın müəyyən edilməsi mümkündür. Amma diaqnoz daha təkmil testlərlə təsdiqlənməlidir.

Rh Sistemi

ABO sistemindən sonra ikinci ən əhəmiyyətli qan qrup sistemidir. Təxminən 50 antigendən təşkil olunub və bunlardan ancaq 5-i təyin olunur: D, C, c, E, e. Bunlardan immunogenliyi ən güclü olan D antigenidir, ona görə çox hallarda Rh pozitiv və ya neqativ qan qrupları ancaq bu antigenin təyininə əsasən aparılır. D antigeninin pozitiv və neqativ olması ilə yanaşı zəif poztiv olması da mümkündür və bu nadir hal hesab olunsa da, dünyada ən çox Qafqazda (Qafqaz əhalisinin 1%-i), xüsusilə Azərbaycan əhalisində müşahidə olunur. Zəif pozitiv 2 halda ola bilər:

1.Zəif D (Weak D) – D antigeninin eritrosit səthində zəif ekspressiya olunması;

2.Hissəvi D (Partial D) – D antigeni epitoplarının (30 epitopdan təşkil olunmuşdur) bəzilərinin olmaması.

Zəif və Hissəvi D-ni differensiasiya etmək çox vacibdir, çünki Zəif D tipli insanlara Rh (+), Hissəvi D tipli insanlara isə Rh (-) qan köçürülməlidir. Bunun üçün hissəvi D-nin ən əhəmiyyətli növü olan DVI təyin olunmalıdır.
AGZ

WCBLC LABORATORİYA TURLARI

18-22 Avqust tarixində keçiriləcək olan Konqresdə Laboratoriya Turları 10 qrup şəklində aparılacaq. Hər qrup 6 nəfərdən inarətdir. Hansı qrupda iştirak etməyi Konqresə online registration aparılarkan seçilir.  Qruplar aşağıdakı laboratoriya işlərini izləyə biləcəklər:

1) DNA – Extraction and PCR
2) DNA – Sequencing (Sanger technology)
3) Next Generation Sequencing
4) 2 dimensional protein electrophoresis
5) Mass spectroscopy
6) Postnatal chromosome diagnostics
7) Prenatal diagnostics
8) Molecular cytogenetics (FISH, Sky)
9) Chip technology (array CGH)
10) Tissue culture and biobanking

30th World Congress of Biomedical Laboratory Science

 18-22 Avqust tarixində Berlində keçiriləcək 30-cu Biotibbi Laboratoriya Konqresinin PROQRAMI:

Molecular Diagnostics of Bacterial and Viral Infectious Diseases

Multiresistant Infectious Agents (MRE): Methodical Challenges for the Laboratory

Renaissance of "Declared Dead" Diseases?

Modern Diagnostics of Tropical Diseases

Pandemic Preparedness

Pros and Cons of "Rapid Test Systems" in Diagnostics of Infectious Diseases

Modern Diagnostic Markers of Sepsis

New Methods in Autoimmune Diagnostics

Actual Inflammation Markers

Transplantation Immunological Analytics

Haematological Neoplasia: Between Morphology and Next-Generation Sequencing

Mutation Analytics in Coagulation Disorders - Genetically Determined Diseases: Modern Laboratory Diagnostics

Personalized Healthcare: Possibilities and Limitations

Quo Vadis Pre-Implantation Diagnostics (PID)

"Genetically Determined Diseases": Today's  Laboratory Diagnostics

Molecular Medicine: State of the Art - Between Individualized Diagnostics and Transparency

Human Genome 2020

Benchmarking in Bio-Medical Analytics

Various Workshops: - Flow-Cytometry - Fluorescence Microscopy - Mass Spectrometry - In Vitro Amplification

Video Microscopy

Education: - Biomedical Laboratory Science Education (General) - Developing an Educational Program in Biomedical Laboratory Science - Curriculum Issues Related to Biomedical Laboratory Science Education - How Best to Recruit and Maintain Students in a Biomedical Laboratory Science Education Program - How Best to Develop Faculty for a Biomedical Laboratory Science Education Program - Developing International Education Programs Across Borders

Student Forum - Facilitated by Tanja Wijkmark, Sweden

http://www.ifbls-dvta2012.com/


P.S. İnşallah gələn il Milanda keçiriləcək 31-ci CBLS-ə qatılmaq imkanımız olar, bu il ancaq izləməklə qalırıq :)